ਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਾ ਸਮੱਸਿਆ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਭਵਿੱਖ
Javana Vich Nasha Samasiya Ate Punjab da Bhavikh
ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਸਦਾ ਹੀ ਸ਼ੂਰਵੀਰਤਾ, ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਧਰਤੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਜਵਾਨ ਆਪਣੀ ਦਿਲੇਰੀ, ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਬਲੀਆਂ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤੀ ਸੁਭਾਉ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਦੁੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ — ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲਤ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ, ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਨਸ਼ਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ — ਸ਼ਰਾਬ, ਚੁਰਾ, ਅਫੀਮ, ਗੋਲੀਆਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਰਸਾਇਣਿਕ ਪਦਾਰਥ — ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸਰੀਰ, ਮਨ ਤੇ ਆਤਮਾ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਖੋਕਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਵਾਨੀ ਉਹ ਉਮਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਜ਼ਬਾ, ਤਾਕਤ ਤੇ ਸੁਪਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਉਮਰ ਦੇ ਜਜ਼ਬੇ ਨੂੰ ਨਸ਼ਾ ਖਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਜਵਾਨ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮਕਸਦ ਖੋ ਬੈਠਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਪੇ ਆਪਣਿਆਂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਦੇਖ ਕੇ ਤੜਪ ਰਹੇ ਹਨ।
ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ। ਜਦੋਂ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਬਲੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ, ਉਹ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਲਤ ਰਾਹ ਤੇ ਤੁਰ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਦੂਜਾ ਕਾਰਨ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਸੰਗਤ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਜਾਂ ਦਬਾਅ ਕਰਕੇ ਵੀ ਨਸ਼ਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਸ਼ਾ ਤਸਕਰਾਂ ਦੀ ਮਾਲੀ ਲਾਲਚ ਨੇ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜੜ੍ਹਾਂ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਨਸ਼ਾ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਜਿੰਦਗੀਆਂ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ। ਸਮਾਜ, ਪਰਿਵਾਰ, ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ — ਸਭ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਫਰਜ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੱਚ-ਝੂਠ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਸਿਖਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਕੈਂਪ ਲਗਾਏ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਧਾਰਮਿਕ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਤਮਿਕ ਤਾਕਤ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਮਾੜੀਆਂ ਲਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਣ।
ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨ ਸਖ਼ਤ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਸ਼ਾ ਵੇਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਕੜੀਆਂ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਲਗਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਨਸ਼ਾ ਛਡਣ ਵਾਲੇ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਖੇਡਾਂ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦੇ ਕੇ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਵੱਲ ਮੁੜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਕਦਮ ਨਾ ਚੁੱਕੇ ਤਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਜੇ ਜਵਾਨ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣ, ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਮੁੜ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚਿੜੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ — “ਚਿੜੀ ਨਾਲ ਮੈਂ ਬਾਜ਼ ਲੜਾਵਾਂ” — ਓਹੀ ਜਜ਼ਬਾ ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਜਗਾ ਲਈਏ, ਤਾਂ ਨਸ਼ੇ ਵਰਗੀਆਂ ਬੁਰਾਈਆਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਫਟਕਣਗੀਆਂ।
ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲਤ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਸਾਡੇ ਹਰ ਇਕ ਦਾ ਫਰਜ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ, ਹਰ ਜਵਾਨ, ਅਤੇ ਹਰ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾ ਮਿਲ ਕੇ ਇਹ ਜੰਗ ਲੜੇ, ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਦੁਬਾਰਾ ਰੌਸ਼ਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ — ਇੱਕ ਐਸਾ ਭਵਿੱਖ ਜਿੱਥੇ ਜਵਾਨ ਨਸ਼ੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ, ਸਿੱਖਿਆ, ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਤੋਂ ਮਸਤ ਹੋਣਗੇ।
ਸ਼ਬਦ ਗਿਣਤੀ: ਲਗਭਗ 500 ਸ਼ਬਦ

